بادگیر معین

کشور ایران از لحاظ دارا بودن آثار تاریخی و جاذبه های فراوان در سطح جهان جزو رتبه های اول است. جغرافیای خاص و قرار گیری در منطقه جنوب آسیا موجب شده تا به فراخور موقعیت سازه هایی در این سرزمین پدید آیند که بعید به نظر می رسد که در نقطه دیگری از دنیا بشود نظیر شان را پیدا کرد. قنات سازی، آسیاب بادی و حفر چاه های زنجیره ای و البته بادگیر ها نمونه های خوبی برای نمایاندن سبک معماری کهن این مرز و بوم هستند. در بسیاری از نواحی مرکزی و یا جنوبی مثل استان گرم سیر کرمان یا یزد، می توان بادگیر های کهن سالی را مشاهده کرد که روزگارانی فعال بودند.

هر چند تقریبا اغلب آن ها دیگر کارایی گذشته را ندارند، اما از این جهت که نماینده ای از فرهنگ و شیوه زندگی مردم شهر های دور و نزدیک در گذشته هستند، باید ارج گذاشته شده و اهمیت و ارزش شان را نادیده نگرفت. یکی از مثال های نام آشنا و مشهور ایران در این زمینه، بادگیر معین در شهر رفسنجان است که از جاذبه های بسیار مهم شهر به شمار می رود. از شما دعوت می کنیم که تا انتهای این بخش از مجله مستر بلیط همراه ما باشید، تا بیشتر با این مکان آشنا شوید.

تاریخچه

این سازه از بناهاییست که در عصر قاجاریه به منظور تهیه هوا ساخته شده و نمونه بی نقصی از شیوه معماری غالب در آن دوره است. اصولا معماران در زمان قدیم به منظور نشان دادن هنر و توانایی های خود سعی می کردند که طراحی و پیاده سازی موارد اینچنینی را در سابقه خود داشته باشند. به طور کلی شکل ظاهری متداول  بادگیرها در رفسنجان به صورت مربع، مستطعیل، دایره، هشت ظلعی و یک طرفه و دو طرفه بود. برای مثال اگر قرار بود تا بر سقف خانه ای از آن ساخته شود، اغلب شکل مستطیل انتخاب می شد. این ذوق و اندیشه استاد کاران بود که با در نظر گرفتن تمام جوانب اعم از موقعیت جغرافیایی انبار یا محل، سمت و سوی وزش باد و مقاوت مصالح چه نوعی را به کار بگیرند. بادگیر معین در سال 1384 پس از پشت سر گذاشتن مرمت و بازسازی های جزئی در بین فهرست آثار ملی ایران قرار داده شد.