جزیره هرمز
جزیره هرمزجزیره هرمز
جزیره هرمزنقش رنگ بر دل خاک در قلب خلیج همیشه فارس
وقتی که آرام آرام برف بر دوش درختان سنگینی می‌کند، وقتی که دل کوه‌های البرز و زاگرس سرد می‌شود از هجمه سرما و وقتی که آرام آرام تمام سنگینی برف بر شانه‌های کوه می‌نشیند، وقتی که دیگر لباس عریانی بر قامت عاشقانه بید?مجنون می‌نشیند و او در سایه حرمان و سرما گرفتار می‌آید و وقتی‌که...
آن‌گاه بهار بر دامن خلیج همیشه فارس می‌نشیند؛ از قشم گرفته تا بندرعباس، از بوشهر گرفته تا شط کارون از چابهار گرفته تا دل نیک‌شهر و قصرقند و...
موزه تاریخی دامغان (خانه لطفی)
اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که همیشه به تاریخ و اشیا تاریخی علاقه مند بوده اید، احتمالا موزه ها و بازدید از آن ها همیشه برای تان جذاب و قابل توجه بوده است و همیشه جزئی جدا نشدنی از برنامه سفرتان محسوب می شود. قطعا سفر به شهرهایی با پیشینه تاریخی، جذابیت ها و طرفداران خودش را دارد. سمنان یکی از استان هایی به شمار می رود، که با وجود جاذبه های تاریخی فراوان پتانسیل گردشگری بالایی را به خودش اختصاص داده و هر ساله میزبان مهمان ها و گردشگرانی از سراسر ایران است. شهرستان دامغان در این استان قدمتی 7 هزارساله دارد و دارای دو هزار اثر تاریخی است که تا کنون تنها 126 اثر از آن ها ثبت ملی شده اند. در این مقاله از مجله مستر بلیط قصد داریم تا شما را با یکی از موزه های جذاب و دیدنی در این شهر یعنی موزه تاریخی دامغان (خانه لطفی) آشنا کنیم که می تواند مقصد بعدی سفرتان باشد.
درباره موزه تاریخی دامغان (خانه لطفی)
در مرکز شهر دامغان عمارتی قدیمی و بسیار زیبا به نام خانه لطفی قرار دارد که موزه تاریخی شهر دامغان در دل آن قرار گرفته است. در این موزه انواع مختلفی از اشیای تاریخی از قبیل وسایل زندگی، لباس های محلی، سند ها، ابزارآلات آهنگری و غیره ... را می توانید ببینید. این موزه در سال 1392 افتتاح شده است. علاوه بر آثار مردم شناسی، اشیا تاریخی که توسط مردم به موزه اهدا شده است هم در این مکان نگهداری می شوند.
تاریخچه موزه تاریخی دامغان (خانه لطفی)
جالب است بدانید که قدمت خانه لطفی به زمان قاجار برمی گردد و دارای بخش های مختلفی مثل اصطبل، خانه مستخدم ها و ... است. در واقع این خانه محل زندگی و اقامت ارباب های شهر دامغان بوده است، بنابراین چشم نواز بودن این خانه دور از انتظار نیست. خانه لطفی حدود 110 سال قبل مقر حکومت یکی از حاکمان دوره قاجار به نام شجاع لشکر بوده است و اکنون در موزه آن حدود 500 اثر مختلف نگهداری می شود. به طور دقیق این عمارت در زمان مظفرالدین شاه قاجار و در زمینی به وسعت 10 هزار متر مربع ساخته شد. معماری زیبا و مقاوم این بنا یکی از اولین ویژگی هایی است که توجه تان را جلب خواهد کرد.
نقشه و معرفی بخش های مختلف
اولین چیزی که در هنگام ورود به عمارت با آن مواجه می شوید راهنمایی است که در مورد بخش های مختلف و همینطور تاریخچه این عمارت و موزه آن به شما اطلاعات جامعی می دهد. عمارت خانه لطفی دارای آب انبار، حیاط داخلی و بیرونی و همچنین یک زیر زمین مجزاست که از طریق دالان های شرقی و غربی که ایوان های ساختمان هستند می توان وارد آن جا شد. در حیاط این خانه حوض بزرگی وجود دارد که همراه با طاق نماهای این بنا آن را به شدت دیدنی و با صفا کرده است. یکی دیگر از ویژگی های این خانه وجود دیوار های بلندی است که علاوه بر سایه انداختن، یکی از راه های محافظت در برابر باد ها و طوفان های فصلی محسوب می شده اند.
در قسمتی از این موزه شما قادر خواهید بود تا علاوه بر اشیاء قدیمی و آثار مردم شناسی از بخشی به نام آثار دانش آموزی دیدن کنید که شامل دست نوشته ها، عکس ها و وسایلی از دانش آموزان سال 1327 است. اگر به مشاهیر و افراد معروف علاقه دارید هم در این موزه جایی را پیدا می کنید که برای افراد معروف و شاعران دامغانی ایجاد شده است. در اتاق مشاهیر این موزه تاریخی، زندگی نامه و عکس های مشاهیر به همراه تندیس های آنان موجود است. اشیاء قدیمی و تاریخی در کنار فضا و معماری این عمارت شما را به زمان های قدیم می برد و قطعا بازدید از آن خالی از لطف نیست و تجربه فوق العاده ای برای تان خواهد شد.
کوه برفی، نمک‌هایی به شکل برف
در مسیر حرکت از دره رنگین‌کمان به دره مجسمه‌ها، کوهی را خواهید دید که با تمامی کوه‌های دیگری که در کنار آنها قرار گرفته متفاوت است. کوه‌های دیگر از خاک‌های رنگی جزیره شکل گرفته‌اند، اما این کوه زیبا یکپارچه از نمک تشکیل شده است و به‌خاطر ساختار بلور‌ها و سنگ‌های نمک، اینگونه به‌نظر می‌رسد که تمامی سطح این کوه از برف پوشیده شده است و به همین خاطر آن را کوه برفی می‌نامند.
ساعت بازدید: ۲۴ ساعته (البته بهتر است تا روشنی هوا از این جاذبه دیدن کنید؛ زیرا در شب نمی‌توانید از زیبایی آن لذت ببرید)
هزینه بازدید: رایگان
غار مراقبه هرمز ، دره سکوت و الهه نمک فیروزهای
دره سکوت یکی از مکان‌های مشهوری است که بخشی از جاذبه‌های نمکی هرمز را در دل خود دارد. الهه فیروزهای یک گنبد نمکی‌ست که با آب باران صیقل خورده و به زیبایی سر برافراشته است. در کف دره نیز، رودخانه فصلی نمکی با رنگ‌های طلایی و نارنجی جریان دارد. برای هیجان بیشتر می‌توانید سری هم به غار مراقبه بزنید که البته پیمودن آن به احتیاط و تجهیزات نیاز دارد.
ساعت بازدید: ۲۴ ساعته (البته بهتر است تا روشنی هوا از این جاذبه دیدن کنید؛ زیرا در شب نمی‌توانید از زیبایی آن لذت ببرید)
هزینه بازدید: رایگان
آدرس غار مراقبه هرمز : استان هرمزگان، جزیره هرمز، دره سکوت
جاهای دیدنی جزیره هرمز: صدفی سرخ‌رنگ در خلیج همیشه فارس
سرزمین خاک‌های رنگارنگ
خود جزیره هرمز یک جاذبه گردشگری است و لازم نیست برای پیدا کردن جاهای دیدنی‌اش به خودتان زحمت دهید. در همان مسیر قشم به سمت هرمز، کوه‌هایی به رنگ زرد، سفید و قرمز خودنمایی می‌کند و هرچه به جزیره نزدیک‌تر می‌شوید، دامنه تنوع این رنگ‌ها گسترده‌تر می‌شود؛ تا جایی که اوج این تنوع رنگ را در دره رنگین کمان به چشم خواهید دید. جایی که با برداشتن مشتی خاک می‌توانید تنوعی بالغ بر ۲۵ تا ۱۰۰ رنگ مختلف را در میان دستان‌تان حس کنید. از صورتی و بنفش و قرمز گرفته تا قهوه‌ای و کرم و گلبهی.
چرا خاک جزیره هرمز سرخ است؟
وجود مواد معدنی و کانی‌های خاص در خاک جزیره سبب سرخ بودن خاک آن شده‌اند. معدن خاک سرخ هرمز بعد از اسپانیا بیشترین خلوص این کانی را در جهان دارد و دارای مصارف صنعتی، آرایشی و خوراکی است.
تاریخچه جزیره هرمز
از نظر زمین‌شناسی عمر جزیره هرمز را تا حدود ۶۰ میلیون سال نیز تخمین زده‌اند. طبقات رسوبی و آتشفشانی سطح جزیره، هرمز را به عنوان یک معجزه زمین‌شناسی به جهانیان شناسانده. طبقات نمکی به صورت تپه‌هایی قسمت اعظم جزیره را پوشانده و لقب گنبد نمکی خلیج فارس را برای هرمز رقم زده‌اند. از نظر تاریخ و انسان‌شناسی نیز هرمز سرگذشت جالبی دارد. ۷۰۰ سال پیش، مغولان به شهری در دهانه رود میناب حمله کردند که امروزه آن را با نام هرمزِ کهن می‌شناسیم. اهالی این شهر نخست به قشم و سپس به جزیره‌ای در دهانه خلیج فارس گریختند. آنها شهر کوچکی بنا کردند و نامش را به یاد سرزمین اولیه خود هرمز گذاشتند.
هنگامی که شاه اسماعیل، از دو سو درگیر جنگ با ازبک‌ها و عثمانی بود، آلفونسو د آلبوکرک -سردار پرتغالی- با شش رزم‌ناو و نزدیک به ۵۰۰ دریانورد، هرمز را فتح کرد. آن زمان ایران هنوز نیروی دریایی قدرتمندی نداشت؛ بنابراین جزیره‌های خلیج فارس یکی پس از دیگری فتح شدند و با عقد معاهده میان شاه صفوی با پرتغالی‌ها، سلطان جزیره ناچار به فرمان‌بری از بیگانگان شد.
پس از فتح جزیره در سال ۹۱۳ خورشیدی، استحکامات و قلعه‌های بزرگ پرتغالی‌ها در گمبرون (بندرعباس فعلی)، هرمز و سایر جزیره‌های خلیج ساخته شدند و سلطه پرتغال بر خلیج فارس که یکی از سه شاهراه بازرگانی دریایی جهان به شمار می‌رفت کامل شد؛ اما ساکنان جزیره آرام نماندند و بارها سر به شورش برداشتند تا سرانجام ۱۱۸ سال بعد هنگام اوج قدرت شاه عباس صفوی، امام قلی خان حاکم فارس با حمایت انگلستان گمبرون و هرمز را باز پس گرفت.
کوه‌های خوراکی هرمز
در هرمز جنس تپه ها اغلب از نمک خوراکی است که به آن ها کوه‌های خوراکی هم می‌گویند. در بین آنها کوه سرخی وجود دارد که خاکش خوراکی است و «گِلَک» نامیده می‌شود و محلی‌های آنجا از آن به عنوان ادویه در طبخ غذا و تهیه ترشی و مربا استفاده می‌کنند.
غذاهای محلی جزیره هرمز
اگر به هرمز رفتید، حتما از اهالی آنجا سراغ نان‌های محلی نظیر تموشی و بالاتابه را بگیرید که از خوراکی‌های صبحانه در هرمز هستند. قلیه ماهی هم از غذاهای پرطرفدار آنجاست که می توانید آن را با ماهی‌ای که خودتان صید کردید میل کنید. انواع غذاهای دریایی نظیر ماهی و میگو، خرچنگ و صدف، کلمبا و پودینی در جزیره هرمز یافت می‌شود. خوردن این غذاها به ویژه در هرمز که این آبزیان تازه هستند و ادویه‌های جنوبی و ویژه جزیره هم طعم دیگری به آنها می‌دهند، تجربه منحصربه‌فردی است.
در ابتدای ورودی قلعه پرتغالی‌ها، بازار‌چه سنتی جزیره هرمز قرار دارد که بانوان هنرمند هرمز با هنرنمایی هر چه تمام‌تر از آنچه که دریا به آنها هدیه داده، دست‌سازه‌هایی درست کرده‌اند دلربا و چشم‌نواز از مروارید و صدف. زیورآلات دست‌ساز از صدف و سنگ‌ها، لباس‌های سنتی و شلوار‌هایی رنگارنگ، نقاب‌ها و پارچه‌های سوزن‌دوزی شده تنها بخشی از صنایع دستی خاصی است که در هرمز پیدا می‌شود.
البته در کنار این‌ها چیزی که بیشتر از همه توجه گردشگران را به خود جلب می‌کند، خاک‌های رنگی هرمز در شیشه‌هاست. این شیشه‌ها در عین زیبایی، موجب آسیب رساندن به محیط زیست و تشویق مردم بومی به برداشت خاک‌ها می‌شود. بهتر است به جای خرید خاک در شیشه، چیزهایی را به یادگار بیاورید که ساخته دست انسان باشد و به طبیعت آسیبی نرساند.
تفریحات جزیره هرمز
قایق سواری: قایق‌سواری از جذاب‌ترین تفریحات در هر جزیره‌ای است. با کرایه ساعتی یکی از قایق موتوری‌ها در اسکله این فرصت را دارید که دور‌‌تا‌‌دور جزیره را بگردید و از منظر متفاوتی به ساحل و جزیره نگاه کنید.
غواصی: مدرسه غواصی هرمز در دو سطح مبتدی و پیشرفته کلاس غواصی برگزار می‌کند و علاقه‌مندان به صورت تفریحی و یا در قالب تورهای غواصی می‌توانند زیبایی‌های زیر آب را تماشا کنند.
دوچرخه سواری: می توانید جنب قلعه پرتغالی‌ها، دوچرخه کرایه کنید و دور تا دور جزیره گشتی جانانه داشته باشید.
پرنده نگری: عقاب ماهیگیر و پرندگان بومی در این جزیره زیاد به چشم می‌خورند و پرنده‌های مهاجری مانند مرغان ماهی‌خوار یا کاکایی، سلیم، باکلان، حواصیل، آبچلیک و پرستوی دریایی نیز در سفر طولانی خود مدتی را نیز در جنگل‌های مانگرو در شمال جزیره به سر می‌برند.
نقش حنا: زیباترین یادگار جزیره هرمز برای دختران و زنان نقش حنایی است که دختران جزیره به صورت بداهه آن را روی پوست شما می‌کشند. این نقوش تا حدود دو هفته باقی می‌مانند.